काय, किती व का घ्यावे ? आयुर्वेदानुसार शंका समाधान
फलवर्ग
फळे ( Fruits ) भाग 6
फळांचा रस किंवा ज्यूस – समज, गैरसमज व काही सूचना –
मार्केट मध्ये आजकाल ज्यापद्धतीने फळांचे रेडीमेड ज्यूस उपलब्ध आहेत, ते अत्यंत हानिकारक आहेत. सांगण्याचे तात्पर्य म्हणजे फळांचा वापर नेहमी ताजाच करावा, त्याचा ज्यूस करतानाही शक्यतो ताजी फळेच वापरावीत. बाजारात मिळणाऱ्या, प्रिझर्वेटीव्ह घातलेल्या फळांच्या रसांचा वापर नेहमी नेहमी केल्याने सुद्धा अनेकानेक रोग होत असलेले दिसत आहेत. तसेच मार्केटमधील डबाबंद फळांच्या रसांचा वापर औषधोपचारासाठी सुद्धा करू नये. स्वस्थ, निरोगी व्यक्तींनी सुद्धा याचा वापर अत्यल्प काळ करावा. सततचा वापर स्वास्थ्यास अतिशय घातक ठरू शकतो. याची कारणे खालीलप्रमाणे देता येतील –
- रस / ज्यूस जुना असतो
- त्याची अम्लता / आंबटपणा ताज्या-पक्व फळांच्या पेक्षा अधिक असतो.
- कदाचित कच्चीच फळे अनेकदा वापरली जात असावीत.
- किवा फळांचा अंश खूप कमी असून फ्लेवर जास्त असण्याची शक्यता असू शकते ( कारण आजकाल पैसे मिळवणे एवढाच काय तो उद्देश सर्व ठिकाणी बघायला मिळतो.)
- रसांचे डबे गॅल्वनाईज्ड, टीन इ चे आढळतात.
- हा रस काढण्यासाठी वापरण्यात येणारी यंत्रे, भांडी ही बऱ्यापैकी अलुमिनियम किंवा हिंडालीयम इ धातूंची असतात.
- हा रस टिकावा म्हणून यामध्ये रासायनिक द्राव्ये प्रिझर्वेटीव्ह घालतात, जी आरोग्यास ( अतिवापराने) घातकच ठरतात. कधी कधी विषाप्रमाणे काम करतात. या सर्वांमुळे सर्वात जास्त हानी ही रक्त या धातूची होते, त्यामुळे रक्ताची कमतरता, हिमोग्लोबिन कमी असणे, त्वचाविकार, हृदयविकार, इ गंभीर रोग पुढे होतात, होण्याची दाट शक्यता असते. ( या व यासारख्या मूळ गोष्टींचा विचार न करता फक्त सप्लिमेंट देत बसणे हे कितपत योग्य वाटते. आणि त्याने रोग बरा होणे तर नाहीच, पण आयुष्यभर औषधे घेत बसण्याची पाळी मात्र नक्की येते. यांचा समग्र विचार केल्यानेच आरोग्य प्राप्त होईल अन्यथा नाही, असे आयुर्वेद सांगतो. )
फळांविषयी आणखी माहितीसाठी आयुर्वेदीय वैद्य / डॉक्टर सदैव तुमच्या मदतीसाठी तयार असतात. त्यांच्याशी संपर्क साधावा.
फळांविषयी आणखी माहिती आपण पुढील लेखात जाणून घेवू. -क्रमशः
– वैद्य आनंद कुलकर्णी M.D. (Med. Ayu),
CYEd, DYA, MA (Sanskrit)
अमृता आयुर्वेद पंचकर्म सेंटर, नागेश टॉवर, हरिनिवास, ठाणे प. मो. 9869105594
Old articles about vegetables and fruits available